Mali Cürümleri Araştırma Heyeti (MASAK), Hazine ve Maliye Bakanlığına bağlı olan bir finansal istihbarat ünitesidir.
MASAK, 19.11.1996 tarihinde yürürlüğe giren 4208 sayılı Karaparanın Aklanmasının Önlenmesine Dair Kanun ile kurulmuş, 17 Şubat 1997 tarihinde faaliyetine başlamıştır. Vazife ve yetkileri daha sonra 18.10.2006 tarihinde yürürlüğü giren 5549 sayılı Kabahat Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun ile tekrar belirlenmiştir.
Mali Hataları Araştırma Konseyi Başkanlığının vazife ve yetkileri hâlihazırda 10.07.2018 tarihli ve 30474 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 231. hususunda düzenlenmiş bulunmaktadır.
MASAK’IN MİSYON VE YETKİLERİ
Buna nazaran Başkanlığın vazife ve yetkileri şöyledir:
Malî Hataları Araştırma Heyeti Başkanlığı
MADDE 231 – (Değişik:RG-7/8/2019-30855-CK-43/17 md.)
(1) Malî Hataları Araştırma Konseyi Başkanlığı direkt Bakana bağlı olup vazife ve yetkileri şunlardır:
a) Kabahat gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanının önlenmesi emeliyle plan, program, siyaset, strateji hazırlama ve geliştirme süreçlerine katkıda bulunmak, kurum ve kuruluşlar ortasında ulusal seviyede risk kıymetlendirme çalışmaları da dâhil olmak üzere uyumu sağlamak,
b) Faaliyet alanıyla ilgili mevzuat çalışmaları yapmak,
c) Hata gelirlerinin aklanmasının, terörizmin finansmanının ve ekonomik güvenliğe yönelik risklerin ortaya çıkarılması ve önlenmesi kapsamında gelişmeleri izlemek, tedbirler geliştirmek, tahlil, araştırma ve inceleme yapmak,
ç) Hata gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanının önlenmesi kapsamında bilgi toplamak, kuşkulu süreç bildirimlerini almak, tahlil etmek ve bunları kaydetmek, istihbarat üretmek, gerekli görüldüğünde üretilen istihbarat ve tahlil sonuçları hakkında ilgili üniteleri bilgilendirmek,
d) 11/10/2006 tarihli ve 5549 sayılı Hata Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun, ilgili mevzuat ve bu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi kapsamına giren konular ile ilgili olarak tahlil, araştırma ve inceleme yapmak yahut yaptırmak,
e) Aklama yahut terörizmin finansmanı hatasının işlendiğine dair önemli kuşkuların mevcut olması durumunda mevzuyu ilgili Cumhuriyet savcılığına intikal ettirmek,
f) Yapılan tahlil, araştırma ve inceleme sonucunda aklama ve terörizmin finansmanı cürmünün işlendiği konusunda olguların varlığının tespiti halinde, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu kararlarına nazaran gerekli süreçler yapılmak üzere Cumhuriyet başsavcılığına cürüm duyurusunda bulunmak,
g) Aklama ve terörizmin finansmanı kabahatlerine ait olarak Cumhuriyet savcısı, hâkim yahut mahkeme tarafından intikal ettirilen bahisleri tahlil etmek ve incelemek,
ğ) Tahlil, araştırma ve inceleme sürecinde gerekli hallerde kolluk ve öteki ünitelerden kendi vazife alanlarında inceleme ve araştırma yapılması talebinde bulunmak,
h) Cürüm gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanının önlenmesi gayesiyle istihbarat ve kolluk üniteleri ile işbirliği yapmak ve bilgi alışverişinde bulunmak,
ı) Cürüm gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanının önlenmesi kapsamında risk kategorileri belirlemek ve gerekli hallerde yükümlüleri bilgilendirmek,
i) 5549 sayılı Kanun ve ilgili mevzuat kapsamında yükümlülük kontrolü yapmak yahut yapılmasını sağlamak,
j) Yabancı ülke kanunlarına nazaran yükümlülük kontrolüne yetkili mercilerin, merkezi yurtdışında bulunan yükümlülerinin Türkiye’deki üniteleri nezdinde yükümlülük kontrolü yapmasına ve bu kapsamdaki bilgi taleplerinin cevaplandırılmasına karşılıklılık unsuru de dikkate alınarak müsaade vermek,
k) Gerekli hallerde merkezi Türkiye’de bulunan yükümlülerin yurtdışındaki üniteleri nezdinde yükümlülük kontrolü yapmak ve bilgi talep etmek,
l) Misyon alanına giren bahislerde memleketler arası bağları yürütmek, yabancı ülkelerdeki muadil kurumlarla görüş ve bilgi alışverişinde bulunmak, bu gayeyle memleketler arası mutabakat niteliğinde olmayan mutabakat muhtırası imzalamak,
m) Kamu kurum ve kuruluşları, gerçek ve hukuksal bireyler ile hükmî kişiliği olmayan kuruluşlardan her türlü bilgi ve belgeyi istemek,
n) Bilgi ve ihtisasına gereksinim duyulması halinde, başka kamu kurum ve kuruluşlarında çalışanların Başkanlık bünyesinde süreksiz olarak görevlendirilmelerini talep etmek,
o) Kamuoyu hassaslığını ve dayanağını artırmaya yönelik çalışmalar yapmak,
ö) Bakan tarafından verilen öbür misyonları yapmak.
(2) Başkanlıkça birinci fıkranın (ğ) bendine nazaran kendisinden talepte bulunulan ünite, bu talebin gereğini acele olarak yerine getirmek zorundadır.
(3) Başkanlık, vazife alanına giren bahislerin araştırılması ve incelenmesini hazine ve maliye uzmanları ve uzman yardımcılarının yanı sıra kontrol elemanları vasıtasıyla da yerine getirir. Görevlendirilecek kontrol elemanları Liderin talebi üzerine ilgili ünite amirinin teklifi ve bağlı yahut ilgili bulundukları Bakanın onayı ile belirlenir.
(4) Görevlendirilecek hazine ve maliye uzmanları ve uzman yardımcıları ile kontrol elemanları görevlendirme konusuna giren konularda bilgi ve evrak istemeye, araştırma ve inceleme yapmaya, uygulamayı takip ve denetlemeye, bu niyetle her türlü evrakın tetkikine yetkili olup ayrıyeten kanunların kendilerine verdiği yetkileri de kullanırlar.
(5) Başkanlığın vazife alanına giren bahislerde memleketler arası bilgi değişimini teminen, yabancı ülkelerdeki muadil kurumlarla memleketler arası muahede niteliğinde olmayan mutabakat muhtıraları imzalamaya ve imzalanan mutabakat muhtıralarını değiştirmeye Malî Hataları Araştırma Konseyi Lideri yetkilidir. İmzalanacak mutabakat muhtıraları ve değişiklikleri Cumhurbaşkanı kararıyla yürürlüğe girer.
(6) Başkanlığın vazife alanıyla ilgili Bakanın onayıyla gerekli görülen vilayetlerde temsilcilikler kurulabilir.